Ook als je twijfelt, 24/7 gratis bereikbaar 0800 – 2000

Ouderenmishandeling: herken overbelaste mantelzorg

Ouderenmishandeling kent vele verschijningsvormen. Een daarvan is overbelaste mantelzorg. Lees hier meer over in het verhaal van Riek en Joke. Wat zou jij doen? En welke signalen herken jij?

Overbelaste mantelzorg: het verhaal van Riek en Joke

Riek (82) woont samen met haar dochter Joke (50). Het gaat al jaren niet goed met Riek. Naast de ouderdomsklachten is zij zeer dementerend en in de war. Riek heeft ondersteuning nodig bij de dagelijkse verzorging. Ze kan niet zelfstandig naar de wc en traplopen lukt niet meer. Een rolstoel wil ze niet: dat is voor zieke oude mensen!

De buurman ziet Riek op de grond liggen. Als hij uit zijn werk komt ligt ze er nog steeds en Joke is niet thuis. Daarom belt hij de ambulance. Riek is op de grond gevallen toen zij naar het toilet wilde gaan. Riek ligt in haar eigen urine en ontlasting. Nadat ze Joke niet kunnen bereiken, doen de ambulancemedewerkers een melding bij Veilig Thuis Utrecht.

Onhoudbaar en onverantwoord

Veilig Thuis Utrecht gaat op huisbezoek en spreekt met Joke. Zij verontschuldigt zich meerdere malen en belooft dat dit niet meer gebeurt. Riek is niet in staat deel te nemen aan het gesprek omdat zij niet of nauwelijks meer kan spreken.

Het blijkt dat Joke nauwelijks in staat is haar baan als docent uit te voeren. Haar sociale leven is opgedroogd, omdat ze bijna 24 uur per dag bij haar moeder zit. Als ze de deur uit moet, laat ze haar moeder achter met instructies. Een stoellift is er niet, daarom draagt Joke haar moeder op haar rug de trap op naar de slaapkamer. Ondanks dat Joke overspannen is geraakt door de mantelzorg, weigert ze hulp te accepteren. Soms escaleert de situatie en slaat Joke haar moeder uit onmacht.

Omdat de situatie onhoudbaar is, heeft Veilig Thuis Utrecht het lokale team van de gemeente ingeschakeld om voor Joke ondersteuning te organiseren. Joke geeft aan dit niet te willen. Het alternatief is dat Riek gedwongen wordt opgenomen, aangezien ze wilsonbekwaam en volledig afhankelijk is. Joke accepteert de hulp, voor Riek wordt thuiszorg geregeld en dagbesteding georganiseerd. Helaas verslechtert Riek’s conditie en wordt ze via een spoedprocedure in een verpleegtehuis opgenomen.

Herken en stop overbelaste mantelzorg

Soms wordt het mantelzorgers te veel. Dat kan tot gevolg hebben dat de zorg ontspoort. Waar moeten professionals en (zorg)vrijwilligers op letten, om dit te signaleren?

Signalen

Signalen bij de oudere:

  • onverzorgd, verwaarloosd uiterlijk, lichamelijk letsel
  • veranderd eet- of slaappatroon
  • verandering in gedrag: teruggetrokken of juist veel praten
  • depressieve, angstige indruk, schrikachtig

Signalen bij de mantelzorger:

  • overbelasting en frustratie (snauwen, commanderen)
  • gebrek aan kennis over ziekte(beeld)
  • staat er alleen voor
  • weigert hulp(verlening) voor oudere, isoleren van de oudere

Overige signalen:

  • de problematiek wordt verhuld
  • huis is verwaarloosd

Advies- en meldpunt ouderenmishandeling

Heb je vragen over of vermoedens van ouderenmishandeling, neem dan contact met ons op. We luisteren naar je verhaal en kunnen je adviseren. Samen zoeken we hulp als dat nodig is.