Jaarlijks hebben naar schatting 115.238 ouderen in Nederland te maken gehad met één van de vormen van ouderenmishandeling. Dit omvat meer dan alleen lichamelijk geweld. Ook andere vormen van mishandeling zoals financiële uitbuiting, verwaarlozing of overbelaste mantelzorg komen geregeld voor. Het is belangrijk om bij vermoedens van ouderenmishandeling actie te ondernemen. Want het houdt niet op, totdat je iets doet.
Vaak begint ouderenmishandeling met kleine handelingen. Het lijkt dan misschien onschuldig, maar er is een risico dat het steeds erger wordt. Ouderen laten vaak niet merken dat ze met mishandeling of misbruik te maken hebben. Uit angst of schaamte of omdat ze daar niet meer toe in staat zijn. Bovendien weten ze vaak niet bij wie ze terecht kunnen. Ook voor mensen in de omgeving van ouderen is het lastig om ouderenmishandeling te herkennen. En om er een gesprek over te beginnen. Ze twijfelen vaak of hun vermoedens wel kloppen.
Hoe kan ik ouderenmishandeling herkennen?
Signalen bij de oudere
Soms heb je het idee dat iets aan de hand is. Bijvoorbeeld als de oudere niet goed kan uitleggen waar blauwe plekken of wonden vandaan komen. Of als er spullen verdwijnen. Ouderen die mishandeld worden, vertonen vaak bepaald gedrag. Signalen hiervan kunnen zijn:
- zichtbare verwondingen
- onsamenhangende verklaringen over verwondingen
- overdreven schrikreactie bij een onverwachte aanraking
- depressies of onverklaarbare angst
- schichtig of teruggetrokken gedrag
- niet uit te leggen uitgaven
- onbetaalde rekeningen en aanmaningen
- lege koelkast
- verwaarloosd uiterlijk
Voor een uitgebreid overzicht van signalen, bekijk onze signalenkaart.
Signalen bij de pleger
Ook aan het gedrag van de pleger kun je ouderenmishandeling herkennen. Denk aan schreeuwen tegen de oudere. Of dat de pleger sociale contacten of dokters bij de oudere uit de buurt houdt. Als de pleger vaak zegt de zorg niet meer aan te kunnen, kan dat ook een signaal zijn voor ouderenmishandeling.
Ga in gesprek
Zie je veranderingen in het gedrag van de oudere? Dan ben je vaak niet de enige die iets is opgevallen. Als je signalen herkent, dan is het nog niet zeker dat er iets ergs aan de hand is. Praat erover met iemand in jouw omgeving die de oudere ook kent. Samen kun je bepalen of er inderdaad iets aan de hand is en wat je het beste kunt doen.
Bespreek jouw zorgen ook met de oudere zelf. Dit is niet makkelijk omdat je vaak niet precies weet wat er aan de hand is. Bovendien kan de oudere zich schamen en het probleem verborgen willen houden. Het is ook mogelijk dat jouw vermoedens niet kloppen. Toch is het belangrijk om het gesprek aan te gaan. Zelf of met hulp van een professional. Als het inderdaad om mishandeling gaat, kun je samen de volgende stap bespreken of misschien zelf een oplossing bedenken.
Werk je in de zorg met ouderen en vermoed je ouderenmishandeling?
Gebruik dan de meldcode huiselijk geweld, kindermishandeling en ouderenmishandeling. In 5 stappen kun je bepalen of je voldoende hulp kunt bieden of organiseren voor de oudere persoon. En beoordelen of je de situatie moet melden bij Veilig Thuis Utrecht.
Vraag hulp en advies
Als je je zorgen maakt en niet weet wat je kunt doen of hoe je dat moet doen, mag je altijd advies vragen aan of overleggen met Veilig Thuis Utrecht. Dat kan ook anoniem. Juist als je twijfelt, adviseren wij jou om ons te bellen, te mailen of te chatten zodat we samen jouw twijfels kunnen bespreken.
Voor meer informatie
Ga naar www.ikvermoedhuiselijkgeweld.nl/ouderenmishandeling voor meer informatie en tips over op welke signalen je kunt letten en hoe je het gesprek kunt openen.