Ook als je twijfelt, 24/7 gratis bereikbaar 0800 – 2000

(Ex-)partnergeweld

(Ex-)partnergeweld is fysiek en/of niet-fysiek geweld tussen (ex-)partners.

Wat is (ex-)partnergeweld?

Elke vorm of dreiging van geweld tussen partners of ex-partners noemen we partnermishandeling. Daar valt ook geestelijke mishandeling en financieel misbruik onder. In de meeste gevallen pleegt de een geweld tegen de ander uit onmacht. Bijvoorbeeld een ruzie die uit de hand loopt. Maar de pleger kan ook bewust geweld gebruiken om de partner te controleren of om de agressie van de ander te stoppen. Het geweld kan lichamelijk zijn of seksueel, maar ook verbaal geweld, zoals schreeuwen of bedreigen hoort daarbij. Alle huiselijk geweld is strafbaar.

(Ex-)partnergeweld komt voor in alle lagen van de samenleving. Vaak ontstaat het geweld uit onmacht, door verlies van controle en regie, of door onderliggende problemen zoals trauma’s uit het verleden of (persoonlijkheids)stoornissen. Degene die geweld gebruikt kan elke partner zijn, maar meestal is diegene een man en het slachtoffer een vrouw.

Het kan lang duren voordat mensen inzien dat ze slachtoffer zijn van (ex-)partnergeweld. Mensen proberen het zo lang mogelijk aan zichzelf en hun omgeving uit te leggen en het geweld goed te praten. Slachtoffers kunnen het ook lang verborgen willen houden en uit schaamte en onmacht een soort dubbelleven leiden.

Contact met Veilig Thuis Utrecht

Bel 0800 – 2000. Of mail ons via veiligthuis@samen-veilig.nl. Je kunt ook chatten met ons via deze website.

Anoniem

Wil je anoniem advies vragen? Dat kan. Wij registreren geen persoonsgegevens wanneer je voor advies contact met ons opneemt.

Meer over Veilig Thuis Utrecht

Wil je eerst meer over ons weten? Kijk dan op onze pagina over wie wij zijn.

Wat gebeurt er als je belt?
We luisteren naar je verhaal

We bespreken je zorgen, beantwoorden jouw vragen en geven informatie en advies.

Je krijgt advies

Samen kijken we wat er aan de hand is en wat je eventueel zelf kunt doen.

We zoeken samen hulp

Samen kijken we welke stappen je kunt ondernemen, of professionele hulp nodig is, en zo ja, welke hulp.

Hoe herken je (ex-)partnergeweld?

  • Soorten (ex-)partnergeweld

    Er zijn twee verschillende hoofdcategorieën partnergeweld: situationeel partnergeweld en intiem terrorisme.

    • Situationeel geweld
      Bij situationeel geweld komt het partnergeweld alleen in bepaalde situaties voor. Het kan zijn dat het geweld af en toe voorkomt en dat beide partners geweld gebruiken, zonder dat er sprake is van macht en controle over de ander en zonder dat de controle toeneemt of het geweld escaleert.Situationeel geweld kan ook bestaan uit geweld dat steeds weer gebeurd, waarbij bepaalde stressfactoren een rol spelen, zoals alcoholgebruik of gebrek aan het met elkaar kunnen praten over problemen.Tot slot kan er sprake zijn van gewelddadig verzet. Er wordt dan geen geweld gebruikt om de ander te controleren, maar juist om de agressie van een partner te stoppen. Dit gebeurt na een (lange) periode van geweld. Er breekt iets in het slachtoffer en hij of zij verzet zich gewelddadig tegen de agressie van de partner.
    • Intiem terrorisme
      Intiem terrorisme is een sterk controlerende vorm van partnergeweld. Het geweld wordt door één van de partners ingezet om macht en controle over de andere partner te krijgen. Er wordt expres geweld gebruikt, ook wel partnerterreur genoemd. Doorgaans is het de man die de vrouw op verschillende manieren ernstig en hardnekkig controleert en geweld gebruikt om ervoor te zorgen dat zijn/haar macht blijft. Er wordt voor gezorgd dat de partner geen controle meer heeft over zijn of haar leven en wordt apart gehouden van familie en vrienden.
  • Signalen (ex-)partnergeweld

    Signalen bij slachtoffers die kunnen wijzen op partnergeweld zijn te herkennen aan:

    • lichamelijke signalen: verwondingen, blauwe plekken, verlies van tanden en beschadigingen aan het geslachtsorgaan
    • psychologische signalen: depressiviteit, trillen, vaak hoofdpijn of maagpijn, vermoeidheid, angst, slaapstoornissen, hyperventilatie, hartkloppingen
    • gedragsmatige signalen: moeite met oogcontact, afspraken steeds uitstellen, een onderdanige houding, onduidelijke hulpvragen, schrikachtig, altijd samen met de partner, meer dan gemiddeld op zoek zijn naar een verklaring voor klachten

    Er zijn ook signalen die je kunt opmerken bij de (ex-)partner die mishandelt. Bijvoorbeeld de pleger:

    • speelt de baas over de partner
    • heeft kritiek op de partner in het bijzijn van anderen
    • geeft de partner de schuld van zijn of haar problemen
    • is extreem jaloers of bezitterig
    • scheldt of schreeuwt tegen de partner
    • bedreigt de partner
    • slaat, schopt of raakt de partner ruw aan
    • negeert de partner

    Meer signalen lees je op de website ikvermoedhuiselijkgeweld.nl.

  • Oorzaken (ex-)partnergeweld

    Stressfactoren verhogen de kans op problemen en geweld in een relatie. Daarom is er vaak meer partnergeweld bij stellen die bijvoorbeeld te maken hebben met armoede, werkloosheid of ander problemen. Ook is er vaak sprake van een ongelijkwaardige relatie en een opstapeling van problemen en stress. Hieronder volgt een opsomming van risicofactoren:

      • machtsverschil
      • afhankelijkheid van een ander (in een afhankelijkheidsrelatie maak je jezelf minder belangrijk en heb je een ander nodig in je leven, bijvoorbeeld voor geld, een verblijfstatus, je te verzorgen of om goedkeuring, bevestiging, liefde en waardering van de ander)
      • geen gelijke behandeling van mensen met een verschillend geslacht, gender of seksuele geaardheid
      • niet goed voor jezelf kunnen opkomen en aan sociale vaardigheden
      • afgezonderd leven en veel alleen zijn
      • vervelende echtscheiding
      • stress als gevolg van meerdere problemen in het gezin, zoals geldzorgen en schulden, problemen op het werk of juist problemen door gebrek aan werk, slechte huisvesting
      • drank- en drugsgebruik
      • gedragsproblemen op jonge leeftijd
      • geweld wordt geaccepteerd in je omgeving/cultuur
      • persoonlijke problemen, waaronder geestelijke problematiek en/of een verstandelijke beperking
      • zwangerschap (hierbij is het risico op partnergeweld hoog)
      • zelf geweld meegemaakt in het verleden of getuige geweest zijn van partnergeweld bij ouders (meisjes hebben dan meer kans om slachtoffer te zijn en jongens pleger)

    Nadat  partners uit elkaar zijn gegaan, kan het geweld verder gaan of alsnog ontstaan. Bijvoorbeeld omdat de ex-partners ruzie met elkaar hebben en elkaar het leven zuur willen maken. Of omdat één van de ex-partners weer bij elkaar wil komen, maar steeds wordt afgewezen door de ander. Hij of zij kan beginnen met dreigen en zijn of haar ex-partner gaan stalken. Dit kan onschuldig starten: de ex-partner hangt meerdere keren per dag aan de telefoon en verschijnt met smeekbedes bij je op de stoep. Dit gedrag kan natuurlijk onschuldig zijn, maar het kan ook snel slechter worden.

  • Gevolgen (ex-)partnergeweld

    De ernst en de gevolgen van (ex-)partnergeweld kunnen enorm verschillen. Vaak maken ook de mensen in hun omgeving, zoals familieleden en kinderen, heftige emoties door en kan de ervaring hen (emotioneel) beschadigen. Een geweldsuitbarsting wordt vaak gevolgd door de belofte dat het nooit meer zal gebeuren. Het blijft een tijd rustig en de relatie lijkt beter te worden. Maar na een tijd herhaalt de situatie zich en wordt er opnieuw geweld gebruikt. Ook kan het zijn dat het slachtoffer juist wordt wijsgemaakt dat hij of zij het geweld heeft uitgelokt en dat het hun schuld is. Of er kan sprake zijn van andere vormen van geweld, zoals uitschelden, treiteren, vernederen, bedreigen, kleineren, overvragen of isoleren.

    Bij (ex-)partnergeweld kan er sprake zijn van een geweldsspiraal. Dat wil zeggen dat het geweld geleidelijk opbouwt en ernstiger en gewelddadiger wordt als het vaker voorkomt.

Femicide

Wanneer het vrouw zijn onderdeel is van het motief voor het doden van een vrouw, spreken we van femicide. Het is een vorm van gender gerelateerd geweld, dat vaak in verband wordt gebracht met partnergeweld. Voorafgaand aan femicide is er in veel gevallen sprake van intieme terreur. Op de pagina over Femicide is meer informatie te vinden. 
Pagina over femicide
Pagina over femicide

Monument tegen huiselijk geweld en femicide

Bij het pontje tussen Vianen en Vreeswijk staat het monument tegen huiselijk geweld en femicide. Het monument is een initiatief van nabestaanden van femicide. Het monument heeft als doel ervoor te zorgen dat praten over huiselijk geweld geen taboe blijft en om mensen aan te moedigen eerder om hulp te vragen.
Monument tegen huiselijk geweld en femicide
Monument tegen huiselijk geweld en femicide

Wat kun je doen bij (ex-)partnergeweld?

  • Dreigt er direct gevaar? Bel 112!

    Bel in geval van nood altijd direct 112.

  • Als je slachtoffer bent

    Dit kun je als slachtoffer doen

    Heb je te maken met (ex-)partnergeweld? Of met de dreiging ervan? Praat erover met iemand die je vertrouwt. Blijf er niet mee rondlopen. Praten met iemand in jouw omgeving is een belangrijke eerste stap. Vaak zijn er meer mensen bereid je te helpen dan je zelf denkt. Als je eenmaal die eerste stap hebt gezet, zul je merken dat het best goed voelt om je hart te luchten.

    Als je je zorgen maakt en niet weet wat je kunt doen of hoe je dat moet doen, mag je altijd contact opnemen met Veilig Thuis Utrecht. Dat kan anoniem. Ook als je twijfelt is het belangrijk om contact met ons op te nemen, zodat we samen jouw twijfels kunnen bespreken.

    Als je 18 jaar of jonger bent kun je ook bellen of chatten met de Kindertelefoon (0800 0432). Kijk voor meer informatie op de website van de Kindertelefoon.

    Aangifte doen van bedreiging door je ex
    Het is misschien moeilijk om aangifte te doen tegen iemand met wie je een relatie hebt gehad. Toch is het in bepaalde gevallen verstandig om aangifte te doen. Dit geeft de politie de mogelijkheid om het strafbare feit (de bedreiging en/of mishandeling) te onderzoeken en te stoppen. De politie heeft wel aantoonbaar bewijs nodig dat je door je ex bedreigd wordt. Zorg daarom dat je bewijs verzamelt van de bedreigingen. Sla bijvoorbeeld appjes en berichtjes op waarin je ex jou bedreigt.

    Als slachtoffer kun je zelf aangifte doen, maar ook mensen in jouw omgeving kunnen aangifte doen. Zoek je hulp bij het doen van aangifte? Hiervoor kun je terecht bij Slachtofferhulp Nederland. Om aangifte te doen bij de politie kun je contact opnemen met het landelijk politienummer: 0900-8844.

    Beveiliging
    Als je door iemand gestalkt wordt of bij acuut gevaar van bijvoorbeeld familie, een (ex-)partner, huisgenoot, etc. kun je in aanmerking komen voor een draagbaar alarmsysteem. Dat systeem heet ook wel ‘AWARE’. Je draagt het systeem als een ketting en met één druk op de knop waarschuw je de politie en Veilig Thuis Utrecht dat je in gevaar bent.

    Er zijn een aantal voorwaarden waaraan moet worden voldaan om voor AWARE in aanmerking te komen. Zo moet het slachtoffer (in principe) meerderjarig zijn en een reële angst hebben om opnieuw slachtoffer te worden van dezelfde pleger. De Indicatiecommissie beslist uiteindelijk of iemand een AWARE krijgt. Deze commissie bestaat uit de politie, Moviera en Veilig Thuis.

    Het Verdwenen Zelf
    Als je hulp/begeleiding zoekt om los te komen uit een relatie waarin (ex-)partnergeweld een rol speelt (of speelde) en/of de impact die het op je heeft, dan kun je ook kijken op de website van Het Verdwenen Zelf. Zij geven workshops en kunnen je doorverwijzen naar een coach of therapeut.

  • Als je omstander bent

    Dit kun je doen als je je zorgen maakt over iemand anders

    Als je je zorgen maakt om iemand, praat erover met iemand die je vertrouwt. Vaak ben je niet de enige die iets heeft gemerkt. Samen kun je bespreken wat je het beste kunt doen. En als je een professional bent, volg je de Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling.

    Deel je zorgen ook met de persoon zelf. Natuurlijk kan dat gesprek spannend en misschien zelfs ongemakkelijk zijn. Vaak weet je niet precies wat er aan de hand is. Bovendien kan iemand zich schamen en het probleem verborgen willen houden. Toch is het belangrijk om het gesprek aan te gaan. Zelfs als er een risico bestaat dat je vermoedens achteraf niet blijken te kloppen.

    Wil je tips en advies over hoe je (ex-)partnergeweld bespreekbaar maakt? Neem dan contact op met Veilig Thuis Utrecht.

  • Als je pleger bent

    Dit kun je doen als pleger doen

    Praten met iemand in jouw omgeving is een belangrijke eerste stap. Vaak zijn er meer mensen bereid je te helpen dan je zelf denkt. Een goede vriend, een familielid of een buurman of -vrouw die je vertrouwt. Wat jij het prettigst vindt. Als je eenmaal die eerste stap hebt gezet, zul je merken dat het best goed voelt om je hart te luchten.

    Behalve jouw verhaal vertellen aan deze persoon, kun je ook vragen of hij of zij met je meegaat naar bijvoorbeeld een huisarts.

    Wil je tips en advies over je situatie? Neem dan contact op met Veilig Thuis Utrecht.

    Agressie, en daarna?
    Slachtoffers en plegers van huiselijk geweld kunnen ook met hun vragen terecht bij ‘Agressie, en daarna?‘ Deze partij beantwoordt vragen door ervaringsdeskundigen, die zelf een verleden hebben met huiselijk geweld. Dit zijn zowel slachtoffers als ex-plegers.

Dit kan Veilig Thuis Utrecht doen

Veilig Thuis Utrecht is er voor iedereen die te maken heeft met huiselijk geweld, kindermishandeling, ouderenmishandeling en mensenhandel. Als je je onveilig voelt of zorgen maakt om iemand anders dan kun je contact met ons opnemen. Dat kan telefonisch (0800 2000), per e-mail en via de chat op deze website. Je krijgt advies van een deskundige medewerker die aandachtig naar je verhaal luistert, vragen stelt en die jouw vragen beantwoordt.

Meer weten? Lees dan verder op onze pagina over hoe wij werken.

Andere organisaties waar je terecht kunt

  • Fier
  • Slachtofferhulp Nederland
  • De Kindertelefoon

    Speciaal voor kinderen is er de Kindertelefoon.

  • Het Verdwenen Zelf
  • Agressie, en daarna?
Ben jij slachtoffer van (ex-) partnergeweld? Vaak zien mensen zichzelf niet als slachtoffer. Het kan lang duren voordat je de signalen van (ex-)partnergeweld herkent. Ook als je twijfelt, neem contact met ons op. Juist als je twijfelt.

Ben jij professional?

Maak je je zorgen over iemand met wie je te maken hebt vanwege je beroep? Kijk dan verder op onze pagina voor professionals.

Veelgestelde vragen

  • Wat kan Veilig Thuis Utrecht voor mij doen?

    Als iemand contact met ons opneemt omdat zij zich zorgen maken over jouw (thuis)situatie, proberen wij die persoon meestal eerst advies te geven. Misschien dat jullie samen iets kunnen doen om de situatie thuis te verbeteren. Als degene die zich zorgen maakt toch liever een melding wil doen, is Veilig Thuis Utrecht wettelijke verplicht om die melding te beoordelen. Dat doen wij door hierover gesprekken te hebben met jou en anderen. Wij bekijken:

    1. Of er sprake is van onveiligheid.
    2. Wat er nodig is om de zorgen weg te nemen.
    3. Wie de melding het beste op kan pakken.

    Als uit de gesprekken blijkt dat er geen sprake is van een onveilige situatie (bijvoorbeeld huiselijk geweld, kindermishandeling, ouderenmishandeling en mensenhandel), dan sluiten wij de melding weer af.

    Als duidelijk is dat er wél iets aan de hand is, bespreekt de medewerker met jou wat je eventueel zelf kunt doen. Zijn er mensen in de omgeving die kunnen helpen? Samen met jou kijken we of er professionele hulp nodig is. Is dat het geval dan denkt Veilig Thuis Utrecht met je mee hoe deze hulp te organiseren. Veilig Thuis Utrecht kan jou precies vertellen bij welke hulporganisaties je terecht kunt.

  • Kan ik Veilig Thuis Utrecht ook bellen als ik ergens over twijfel?

    Twijfel je om contact met ons op te nemen? Of was er achteraf niet zoveel aan de hand? Dat geeft niet. Veilig Thuis Utrecht komt niet zomaar in actie, dat mogen we niet eens. Dus ook bij twijfel is bellen altijd de beste keuze. Want als er wel wat aan de hand is, stopt het niet vanzelf. Dan is erover praten de eerste stap naar een oplossing.

  • Kan ik ook anoniem bellen?

    Als je belt voor advies, vragen wij je nooit om de gegevens van de cliënt of degene waarover jij je zorgen maakt, te delen. Je eigen naam of organisatie hoef je ook niet te noemen als je dat niet prettig vindt. Veilig Thuis Utrecht denkt graag met jou mee, ook als wij niet weten wie je bent of hoe je heet. Wanneer je een anonieme melding wenst te doen, bekijk je samen met de medewerker Veilig Thuis Utrecht of dit ook mogelijk is. Er wordt in dat gesprek bekeken of de melding op geen enkele manier herleidbaar naar jou zal zijn. Ook bespreken wij de voor- en nadelen van anoniem melden, voor zowel jou als de personen over wie het gaat. Op basis van deze informatie bepaal je zelf of je daadwerkelijk (anoniem) wenst te melden. De voorkeur gaat in principe uit naar een ‘open’ melding. Zodat de betrokkenen ook weten wie over hen een melding bij Veilig Thuis heeft gedaan. Let op. Ben je een professional? Dan kun je niet anoniem blijven. Van jou wordt verwacht dat je transparant bent over je zorgen die betrekking hebben op de personen bij wie jij betrokken bent. Dit vraagt de wet Meldcode ook vaak van jou. Op deze manier kan Veilig Thuis Utrecht (of de overdrachtspartij) de zorgen ook beter bespreekbaar maken met het gezin. Alleen bij hoge uitzondering kun je anoniem blijven uit veiligheidsoverwegingen. Dan bekijkt Veilig Thuis Utrecht samen met jou hoe jouw veiligheid gewaarborgd kan worden.

  • Is Veilig Thuis Utrecht gratis?

    Ons telefoonnummer en onze diensten, zoals een advies vragen of een melding doen, zijn gratis. Je hoeft dus geen geld te betalen om gebruik te maken van Veilig Thuis Utrecht. De trainingen en workshops die het Expertisecentrum geeft aan professionals, kosten wel geld. Meer informatie hierover vind je op onze pagina Trainingen en workshops.

Alle veelgestelde vragen

Wanneer is het (ex-)partnergeweld?

Twijfel je of het (ex-)partnergeweld is of weet je het zeker? Het is belangrijk om zelfs het vermoeden hiervan aan te kaarten. Want ook dreigen, schelden of verwaarlozing zijn vormen van (ex-)partnergeweld. Het is eerder (ex-)partnergeweld dan je denkt. Bel, mail of chat met Veilig Thuis Utrecht.